Veel onduidelijkheid heerst er, met name in Nederland en België, nog rondom het coronavirus en aerosolen. Uit steeds meer onderzoeken van universiteiten en instituten uit Duitsland, blijkt dat één van de grootste bronnen van besmetting, toch aerosolen zijn.
Wat zijn aerosolen?
Aerosolen bestaan uit een wolk grote en kleine druppels, maar ook uit druppelkernen. Grote druppels hebben een doorsnee van meer dan 5 tot 10 µm, de kleine druppels hebben een doorsnee van minder van 5 µm. Deze komen vrij bij het hoesten en niezen maar ook al bij het normaal ademen. Met name de kleine druppeltjes kunnen lang in de lucht blijven hangen en daarbij ook het genetisch materiaal van SARS-CoV-2 (Corona virus), afkomstig van besmette mensen, transporteren.
Kunnen deze aerosolen zorgen voor verspreiding van het virus?
Er zijn al deskundigen (uit Duitsland) die nu al zeggen dat een groot deel van het besmettingsrisico kan worden veroorzaakt door deze aerosolen. Door het verwijderen van deze aerosolen uit de lucht kunnen besmettingsrisico’s dus aanzienlijk verminderd worden.
Prof. Dr. Martin Kriegel (hoofd van het Hermann Rietschel Instituut aan de TU Berlijn) en zijn team tonen aan dat kleine deeltjes van 0,5 tot 3 µm zelfs na 20 minuten nog zo goed als volledig in de lucht aanwezig blijven. Van de ‘middelgrote’ deeltjes van 3 tot 10 µm zweeft na 20 minuten nog meer dan 50% in de lucht. Andere experts gaan ervan uit dat het virus zelfs uren in de lucht blijft hangen. Het team van Prof. Kriegel heeft in verschillende testen, de verspreiding van partikels in een kantoor met 4 medewerkers gesimuleerd, waaruit bleek dat de kleine deeltjes onder de 50 µm ook zonder mechanische ventilatie ver in de ruimte verspreiden en er lang aanwezig blijven.
Enkele voorbeelden van mogelijk besmettingen door aerosolen
Een Chinese studie reconstrueert hoe in een restaurant in Guangzhou tien van 21 gasten aan drie tafels SARS-CoV-2 opliepen. Van de 68 overige gasten en tientallen personeelsleden raakte niemand besmet. De drie tafels met besmettingen stonden in een hoek van het restaurant waar nauwelijks ventilatie was. De onderzoekers concluderen dat in een volle, slecht geventileerde ruimte fijne vochtdruppels mogelijk mensen besmetten met SARS-CoV-2. (Bron: NOS)
Daarnaast is er onlangs in de Amerikaanse staat Washington een 61-koppige koorgroep besmet geraakt ondanks alle voorzorgsmaatregelen zoals contactloze begroeting, ontsmettingsmiddelen en het strikt aanhouden van de toegestane afstanden. Toch werden 53(!) van de 61 aanwezigen ziek door COVID-19. Meerdere personen dienden in het ziekenhuis behandeld te worden en stierven er 2 ten gevolge van de infectie. Er zijn al vergelijkbare gevallen gemeld in andere landen. Zo kwamen er 78 leden van een koor samen in de Dom van Berlijn en vertoonden 59 ziektesymptomen na enkele dagen en werden er 31 positief getest op COVID-19. De lange tijd die men samen in dezelfde ruimte doorbrengt maakt het “klaarblijkelijk irrelevant hoe ver weg men van elkaar zit”.
En het vliegtuig?
De belangrijkste regels per 1 juli is dat gasten van bijvoorbeeld een restaurant of een evenement 1,5 meter afstand van elkaar houden en dat zij een zitplaats hebben. Dit blijft veel vragen oproepen, waarom mag je dan in een vliegtuig wel zo dichtbij elkaar zitten? Terwijl overal duidelijk wordt gezegd dat je 1,5 meter afstand moet houden.
In een vliegtuig wordt verse lucht van de bovenkant naar beneden de cabine in geblazen, vuile lucht wordt aan de onderkant weer aangezogen. Schone lucht komt op twee manieren de cabine in:
- Verse lucht wordt aangezogen door de motoren en op de juiste druk en temperatuur gebracht. Vervolgens wordt deze lucht toegevoegd aan het beluchtingssysteem.
- De lucht wordt in het vliegtuig gerecycled. Dit gebeurt met HEPA-filters (deze worden ook in o.a. ziekenhuizen gebruikt). Een HEPA- filter is zo ontworpen dat de ‘vuildeeltjes’ waaronder aerosolen worden onderschept door 3 aparte factoren waaruit een HEPA-filter is opgebouwd. Dit zijn de glasvezelfilters omvat in papier (boven en onderkant), ionisator (elektrische lading) en de collector. De aerosolen kunnen dus niet door deze HEPA-filter heen waardoor de schone lucht dus weer wordt ingeblazen in het vliegtuig en de vuildeeltjes dus achterblijven in de filter.
Hoewel in de praktijk de meningen nog erg verdeeld zijn of bovenstaande wel voldoende is in de zeer hoge bezettingsgraad per m³, is dit momenteel wel het uitgangspunt om vluchten te hervatten.
Maar hoe zit het met de overdracht van aerosolen?
Er wordt druk gediscussieerd over mechanische ventilatie en ventileren d.m.v. buitenlucht. Maar is dit toepasbaar in alle omstandigheden?
Contact
Voor vragen omtrent dit onderwerp en meer informatie over wat u er aan kunt doen om het besmettingsrisico van aerosolen sterk te verminderen, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten, Joost Meijerink en Robert Huisman via 010-426 14 10.
Bronnen:
- RIVM aerogene verspreiding COVID en ventilatiesystemen
- Innovationorigins – coronavirus in Duitse slachterij overgedragen over een afstand van 8 meter
- NOS – welke rol spelen aerosolen bij verspreiding van het coronavirus
- Trotec – blog – nieuwe gevallen wijzen op infectiegevaar bij het zingen
- CDC – weekly report – High SARS-CoV-2 Attack Rate Following Exposure at a Choir Practice
